'Ik kijk er naar uit om de grootsheid van de Spelen te ervaren'

Noem het een achtbaan, de dolle rit van de Nederlandse 3x3 mannen bij de FIBA 3x3 Olympic Qualifier in Graz. Die begon met twee nederlagen in de groepsfase en donder en bliksem boven de Hauptplaz, maar die eindigde met het allereerste olympische ticket ooit voor een valide Nederlandse basketbalploeg.

'Eigenlijk waren we gewoon klaar'

Terug naar Graz. Na twee dagen stond Nederland er niet al te best voor na twee verliespartijen in 'de poule des doods' tegen Letland en Canada. “Eigenlijk waren we gewoon klaar”, blikt Benjamin terug. “We hadden het niet meer in eigen hand en waren afhankelijk geworden van anderen. Daarom werd het doel zaterdag beter voor de dag te komen in de laatste twee pouleduels en daar een goed gevoel aan over te houden, om zo een basis te leggen voor het tweede OKT in Debrecen. Ons geluk was wel dat Oostenrijk met één punt verschil van de Kroaten had gewonnen en zo ook nog steeds een kans had om bij de eerste twee in de poule te eindigen. Als dat niet was gebeurd, hadden zij nooit van Canada gewonnen."

“Dat wij Oostenrijk versloegen verbaasde me niet", zegt Benjamin. “Het is een nieuwe ploeg met goede basketballers, maar ze hebben alles van ons gekopieerd en een kopie is nooit beter dan het origineel. Het was close. Toch heb ik nooit getwijfeld aan de zege. Daarmee was de eerste hindernis genomen. Vervolgens moest Oostenrijk van Canada winnen. Daar leek het in het begin helemaal niet op. Toen het 8-4 werd voor de Canadezen, zijn wij gestopt met kijken. We dachten: we liggen eruit. Waanzinnig dat ze het toch nog omkeerden.”

In de laatste groepswedstrijd tegen Canada gebeurde iets geks volgens Benjamin. “Niemand had in de gaten, ook FIBA niet, dat bij een zege van Kroatië op ons de Oostenrijkers door zouden gaan, op basis van het onderlinge resultaat tussen die Canada en Oostenrijk. Er was steeds geroepen dat Oostenrijk met vijf of meer van Canada moest winnen en dat was niet gelukt. Halverwege onze wedstrijd werd ineens gecommuniceerd dat Oostenrijk nog wel degelijk kansrijk was en ineens ging hele stadion achter Kroatië staan. We kwamen met vier voor, maar nooit echt los. Toen het één minuut voor tijd 15-15 werd, kregen we de calls mee, schoten we de vrije worpen erin en nog een paar tweepunters. Genoeg om toch nog de kwartfinale te halen.”

'Het zwaarste deel van het karwei zat er al op'

Op naar de Verenigde Staten, regerend wereldkampioen en de tegenstander in de kwartfinale. Volgens Benjamin een ploeg waar de Orange Lions zin in hadden. “Als je zoals wij vanuit een kansloze positie toch de kwartfinales haalt, doet dat wat voor je zelfvertrouwen. Het klinkt misschien gek, maar we hadden het gevoel dat het zwaarste deel van het karwei er al op zat. Amerika had in hun poule verloren van België en was te pakken. Verdedigend zat het bij ons het hele toernooi al goed. Maar 3x3 heeft zich zo ontwikkeld dat je met een goede aanval altijd van een goede verdediging wint en aanvallend liep het de laatste twee pouleduels veel beter bij ons.”

Met ‘ik vond het een matige ploeg’ steekt Benjamin zijn kritiek op de Amerikanen niet onder stoelen of banken. “Als je het niet serieus neemt, arrogant bent, jezelf overschat, niet verdedigt, geen creativiteit hebt en geen schutters, dan ben je niet bezig met wat er nodig is om te winnen. Ze hadden vier namen, geen team. In 3x3 wint structuur altijd van talent. En als je én talent én structuur hebt, dan ben je helemaal niet te verslaan. Zij hadden niets, we hebben ze kapot gespeeld. Gooiden zij er onder het bord bal in, dan antwoordden wij met een tweepunter. We waren veel fitter. Credits aan onze staf en ondersteuning. Zij konden niet tippen aan onze fitheid. Je kunt wel twee weken lekker met elkaar in een dure villa gaan zitten, maar daarmee pak je geen olympisch ticket. 3x3 is het managen van energie. Alleen moet je die energie wel hebben.”

'In 3x3 komt het breekpunt altijd rond de zeven minuten'

Na het zien van de kwartfinale tussen Frankrijk en Brazilië, gewonnen door de Fransen, wist Benjamin: “Die kunnen we ook pakken. Het was een duel tussen twee teams die niet echt verdedigden, wat ze in de groepsfase ook al niet deden. Wie het ook zou worden, de winnaar zou tegen ons voor het eerst te maken krijgen met een strakke defense. Daardoor begonnen we de halve finale tegen Frankrijk misschien met wat overschatting, waardoor we met 3-0 achter kwamen. Vanaf het moment dat Arvin die tweepunter erin gooide, wist ik: dit komt goed. In 3x3 komt het breekpunt altijd rond de zeven minuten, dan gaat conditie het verschil maken.”

“Je zag aan het die Antoine Eito. Een goede 5-5 speler die er twee dagen voor het toernooi bij was gekomen. Met Le Mans zat hij volop in de play-offs van de ProA, maar hij kreeg toestemming van z’n club om naar Graz af te reizen. Conditioneel een goede 5-5 speler, alleen is dat een hele andere conditie dan in 3x3. Ik sprak Eito na het toernooi tijdens het gezamenlijke buffet. Hij zij dat hij geen ruimte van ons kreeg om te spelen, hij vond het zo zwaar tegen ons. Vergeet niet dat wij sinds het begin van het jaar al twaalf toernooien achter de rug hadden, zij niet. Met drie, vier weken bij elkaar red je het niet. Dan mis je de automatismen. En ook Frankrijk ging kapot. Ik bedoel, het was 21-13, een dikke uitslag. Achteraf bezien waren de groepsduels zwaarder dan de kwartfinale en de halve finale. En achteraf bezien was die zware loting misschien wel gunstig. Stel dat je in een makkelijkere poule zit en je krijgt dan in de knock-outfase met tegenslag te maken. Die hadden wij al overwonnen. En we hadden geen trek om het op een beslissende wedstrijd tegen Letland aan te laten komen. Dat zag niemand zitten. Het moest tegen Frankrijk gebeuren.”

'We hebben een hele hoge gunfactor'

Aan schouderklopjes geen gebrek na de stunt van de Nederlandse mannen. “We hebben een hele hoge gunfactor. Goed beschouwd zijn we het enige West-Europese land in de top. De manier waarop Nederland 3x3 heeft opgepikt en ermee aan de slag is gegaan, is voor FIBA altijd een voorbeeld geweest. Die zijn blij met ons, prijzen ons programma. De Fransen gaven na afloop toe dat ze ook meer structureel moeten gaan werken. En de manier waarop wij het in Graz deden, helpt dan ook wel mee bij die gunfactor. Eerst twee verliezen en je dan alsnog plaatsen, een droomscenario. Dat we Amerika uitschakelden, scoorde ook goed. Iedereen heeft een hekel aan ze. Iedereen was ook heel positief over onze hoge niveau. Die Kroaten bijvoorbeeld hadden gezien dat we alles switchen. Dan spelen wij alleen maar pick-and-roll, dachten ze. Maar ze vonden desondanks geen gat in onze verdediging. ‘Jullie zijn zo sterk’, zuchtte een van hen.”

Sterk, fit, het zijn volgens Benjamin de doorslaggevende factoren geweest. “We worden wel eens uitgelachen met onze hartslagmeters en de data die we verzamelen en analyseren. Prima. Je mag er best iets van vinden. Je mag van alles van 3x3 vinden, maar verdiep je er eerst in. Het is onze keuze om er tijd en energie in te stoppen, om iets te bereiken. Ik ben er zelf al zes jaar mee bezig. En als je dan wint en je plaatst voor Tokyo is dat een validatie van alles dat je erin hebt gestopt. We hebben een goed programma, met goede middelen en partners, we hebben het goed gedaan. Realiseer je dat er maar zeven plekken voor Tokyo waren, want Japan was al gastland al geplaatst. Maar zeven! Geen Duitsland, Spanje, Frankrijk, Italië, Amerika, Canada, allemaal toplanden die ontbreken. Maar wij gaan wel. Dat maakt me ongelooflijk trots.”

Foto's fiba.basketball

Op de grote foto (vlnr): Net geland! Dimeo van der Horst, Jessey Voorn, Arvin Slagter, Julian Jaring, Brian Benjamin en Thomas Mulder (fysio).