11 mei 2021
Jos Pelk was bondscoach van de vrouwen bij het enige WK dat Oranje speelde
Door Ronald van Dam
De basketbalgemeenschap heeft met droefheid kennis genomen van het overlijden van Jos Pelk, voormalig bondscoach van het Nederlands vrouwenteam, dinsdag 27 april jl. Pelk, die 82 is geworden, coachte van 1978 t/m 1981 in totaal 83 keer de basketbalsters in een interland, waarvan er 47 werden gewonnen. Hij is vorige week op Zorgvlied in Amsterdam gecremeerd.
Bijzonder aan de periode dat Pelk de vrouwen onder zijn hoede had, was het wereldkampioenschap in 1979 in Korea, waar Oranje achtste werd. Het is de enige keer dat de Nederlandse basketbalsters aan het WK hebben meegedaan. Daarnaast coachte Pelk, die in 1978 debuteerde als bondscoach in Mechelen met een 79-69 oefennederlaag tegen België, de nationale vrouwenploeg tijdens drie EK's. In 1978 werd Nederland onder zijn leiding in Polen tiende, in 1980 in Joegoslavië zesde en in 1981 in Italië ook zesde. Zijn laatste wedstrijd als bondscoach was de 80-65 nederlaag tegen Bulgarije bij het EK in 1981. Pelk zat datzelfde jaar op 4 januari ook als coach op de bank bij de oefenwedstrijd tussen Nederland en West-Duitsland, die ter gelegenheid van opening van de sporthal in Landsmeer werd gespeeld voor 900 toeschouwers.
Pelk groeide op in Amsterdam-Zuid als op één na jongste in een gezin van acht kinderen, dat tussen de oude Rai en de Apollohal woonde. In die omgeving werd de basis gelegd voor het latere sportieve leven van Jos Pelk, die samen met zijn jongere broer Jaap fanatiek deelnemer was aan de befaamde schooltoernooien in Amsterdam. Beiden werden lid van de Amsterdamse basketbalclub Herly. Jaap schopte het later nog tot het eerste van Wilskracht in de eredivisie.
Jos Pelk (links) samen met voormalig mannen bondscoach Egon Steuer bij een reünie van oud-internationals tijdens Nederland - Oostenrijk in 2017 (foto aartdekker.blogspot.com).
Allround sportman Jos Pelk volgde zijn passie, werd sportleraar en was in die functie zijn hele (werkende) leven lang verbonden aan het Sportcentrum van de Vrije Universiteit Amsterdam. Zo had hij 38 jaar lang als trainer/coach het eerste mannenteam van ASVU onder zijn hoede, waarvan een groot deel in de Promotiedivisie. Het seizoen 1974/75 staat dik gedrukt in de geschiedenis van ASVU geschreven, want toen promoveerde Heren 1 onder Pelk zelfs naar de eredivisie. Met wodkamerk Smirnoff als sponsor, waardoor het team in die periode kon worden versterkt met twee Amerikanen.
Door zijn veelzijdigheid beperkte Pelk zich niet tot het coachen van basketbalteams. Zo had hij ook het voetbalteam van de VU onder zijn hoede. Een aantal spelers van dat team haalde hij over om bij AMVJ te komen voetballen, de Amsterdamse club waar Pelk in de zestiger en zeventiger jarenlang trainer was van het eerste voetbalteam. Hij zorgde er mede voor dat AMVJ in een paar jaar tijd van de 'onderbond' AVB (Amsterdamse Voetbal Bond) naar de vierde klasse KNVB promoveerde en later doorstootte naar de derde klasse.
De uitvaartplechtigheid, die als gevolg van de coronamaatregelen beperkt bleef tot vijftig personen, werd bijgewoond door alle oud-spelers van de Amsterdamse club Herly.
Met dank aan Jaap Pelk en Jacob Bergsma
