‘Wie weet wat we hadden kunnen bereiken…’

Basketbal spelen als prof op Gran Canaria. Er zijn slechtere plekken te bedenken. Rolstoelbasketinternational Mendel Op den Orth heeft het goed voor elkaar. Hij woont samen met zijn vriendin Emma van Veenen in een appartement in Las Palmas (‘we kunnen de zee zien en horen’), is fulltime bezig met zijn favoriete sport in de sterkste competitie van Europa, maar ook voor hem is nu het seizoen voortijdig ten einde gekomen.

Spanje is een van de landen die het hardst door de coronacrisis is getroffen, maar op Gran Canaria valt het relatief mee. “Dit is een van de Spaanse provincies die het het allerbeste doet”, zegt Op den Orth. “Zestig procent van de coronagevallen op de Canarische Eilanden is ontdekt op Tenerife, de meeste in hetzelfde hotel. Wij hebben hier 444 besmettingen. De druk op de Intensive Care is hier lager en daar zijn ze in Spanje heel blij mee.”

In Spanje heerst al een tijd de noodtoestand, ook op Gran Canaria en dat betekent voor Op den Orth en zijn vriendin vooral binnen zitten. Alleen voor boodschappen mogen ze deur uit, de politie controleert streng. “Er zitten hier een paar kleine buurtsupermarkten, maar we wilden toch een keer naar een wat grotere, twintig minuten verderop. In het dagelijks leven gebruik ik protheses en heb ik geen rolstoel nodig. Wij dus lopend op pad. Onderweg zijn we toen drie keer door dezelfde agenten gecontroleerd. Die dachten dat we een wandeling over de boulevard aan het maken waren. De volgende keer ben ik maar in mijn eentje gegaan via een andere route, dat leverde geen problemen op. Er zijn overigens spullen genoeg, de schappen liggen vol.”

Op den Orth beleeft zijn tweede seizoen bij BSR ACE Gran Canaria en ‘was lekker bezig’ voordat de competitie werd stil gelegd. Zijn club, de voorgaande twee seizoenen zevende en vijfde, versterkte zich met de Noord-Ier James MacSorley, de Amerikaanse Rose Hollermann en Mendels landgenoot Arie Twigt, alledrie international en basisspeler. “We waren in het begin nog een beetje zoekende. In december onderging James een spoedoperatie vanwege een darmknoop en leek hij voor de rest van het seizoen uitgeschakeld. Daardoor gingen we een ander systeem spelen met Arie als een soort spelverdeler in het midden, waardoor er meer stabiliteit in het spel kwam.”

Gran Canaria ging steeds beter draaien, won begin dit jaar in Milaan de groepsfase van Eurocup en versloeg in de competitie bekerhouder en kampioen CD IIunion uit Madrid. “Het zag er steeds beter uit. Toen de competitie ruim een week geleden definitief werd gestopt, stond mijn club op een play-offplaats. We waren bezig aan een van de beste seizoenen in de clubhistorie en als de play-offs gespeeld zouden zijn had James, die klaar was met zijn revalidatie, waarschijnlijk weer mee kunnen doen. Wie weet wat we hadden kunnen bereiken…”

Wat de 24-jarige Op den Orth wel weet, is dat hij als speler dit seizoen veel vooruitgang heeft geboekt. “In mijn eerste jaar hier kwam ik door mijn leeftijd nog in aanmerking voor jeugdaftrek, zodat ik als een ‘drie’ werd geclassificeerd. In het rolstoelbasketbal mag je maar een bepaald aantal punten in het veld hebben staan.” Dit seizoen moest Op den Orth, die zonder kuitbenen is geboren en al zijn hele leven beide onderbenen mist, als ‘vier’ de concurrentie aan. Hij slaagde met vlag en wimpel. “Uiteindelijk speelde ik net zoveel als vorig seizoen en maakte als basisspeler bijna veertig minuten per wedstrijd. Maar ik waar ik het meest blij mee ben, is dat mijn schotpercentage enorm omhoog is gegaan, van 49 naar 65 procent. Ik ben nu een van zuiverste tweepuntschutters in Spanje.”

Overigens was Op den Orth bang dat hij motivatieproblemen zou ondervinden door het mislopen van de Paralympische Spelen (de mannenploeg werd bij het EK in 2019 zevende, onvoldoende voor plaatsing). “We wilden naar Japan en daar knallen. Ik had verwacht dat de mentale impact op mijn intrinsieke motivatie en spelplezier zonder Tokyo groot zou zijn, maar ik had er eigenlijk helemaal geen last van. Wat dat betreft hebben mijn teamgenoten James en Rose het veel moeilijker nu de Spelen zijn uitgesteld en alles op z’n kop wordt gezet.”

Nu er niet meer wordt gespeeld, wil het Nederlandse koppel terug naar Nederland. “Op zich zitten we hier goed en vervelen ons niet. Mijn vriendin werkt als podcastsproducent, dat kan ze prima hier thuis doen. We lezen, koken en Netflixen veel en sporten samen in de woonkamer. Mijn buikspieren zijn nog nooit zo strak geweest. We ruiken en zien de zee, maar mogen niet naar buiten. Dan is het misschien beter om terug te gaan naar Nederland. We hebben al contact gezocht met de Nederlandse overheid die bijstand verleent aan Nederlanders die uit het buitenland willen terugreizen. En we moeten kijken of we onze spullen in het appartement kunnen laten, voor het geval dat we in september terugkomen.”

Komt hij terug? Bondscoach Cees van Rootselaar van de Orange Lions zegt dat de ster van Op den Orth rijzende is. “Mendel wordt een van de pijlers onder de nationale ploeg de komende jaren, mits hij blijft spelen natuurlijk. Hij heeft een sterk jaar achter de rug in Spanje, er zijn veel clubs die hem willen hebben.” Zelf houdt Op den Orth alle opties open. “Mijn tweejarig contract loopt af, maar ik heb al een nieuwe aanbieding gehad. Ze willen me hier graag terug hebben. Dat is een mogelijkheid waar ik over ga nadenken, al speelt daarbij zeker een rol hoe de ploeg er volgend seizoen uit gaat zien.”

Eerst maar eens terug zien te komen naar Nederland. Met rolstoel.

Foto's Pablo Sergio Diaz Perez en Steffie Wunder