!
20210610 Kjeld Zuidema.png

Veilige sportomgeving

Kennis Hub

Positieve sportcultuur

Veilige sportomgeving

Iedereen moet een leven lang kunnen genieten van sport. Daarom moet worden ingezet op een veilige sportomgeving. Sporters moeten zich veilig en geborgen voelen en met plezier kunnen sporten. Hieronder vind je informatie waarmee je als vereniging gewenst gedrag kunt stimuleren en hoe je ongewenst gedrag in en rondom de sport kan aanpakken.

Veilig sportklimaat

Als verenging is niets zo fijn als je kunt zeggen dat jullie je zaakjes op orde hebben als het gaat om fysieke en sociale veiligheid van leden en bezoekers. Maar grensoverschrijdend gedrag is een lastig onderwerp, waarvan elke vereniging hoopt dat het bij hen niet voorkomt. Toch komt het helaas meer voor dan we willen. Zet het op de agenda, zorg voor een goed preventief beleid om ervoor te zorgen dat de kans op grensoverschrijdend gedrag zo klein mogelijk is. Wat is jouw rol als bestuurder om seksuele intimidatie en ander ongewenst gedrag binnen de vereniging te voorkomen? Hoe grijp je accuraat in wanneer er iets aan de hand is?

Organisatie van sportiviteit en respect op jouw vereniging

Hoe kan je vereniging op structurele wijze aan sportiviteit en respect werken? Dat kan door het een vaste plek te geven binnen je vereniging. Zo zorg je dat er mensen verantwoordelijk voor zijn en dat zij afspraken ook daadwerkelijk nakomen. Daarnaast ontstaat er continuïteit, waardoor het thema op de lange termijn belangrijk blijft voor de vereniging.

Organisatie van sportiviteit en respect op jouw vereniging is niet lastig om te bereiken.

Basic5.png

Om verenigingen een handvat te bieden om werk te maken van een veilige sportcultuur heeft het Centrum voor Veilige Sport de High 5 ontwikkeld. Deze High 5 is een tool voor sportbestuurders en vrijwilligers van sportverenigingen en helpt om op een laagdrempelige en eenvoudige manier inzicht te krijgen in wat een vereniging kan doen om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Doorloop de vijf stappen en optimaliseer het sportklimaat binnen jouw vereniging.

Een paar belangrijke zaken;

- Stel gedragsregels op en communiceer deze met je leden

- Pas het huishoudelijk reglement en de staturen aan

- Stel een VertrouwenContactPersoon (VCP) aan

- Stel een VOG verplicht voor vrijwilligers (o.a. voor trainer/coaches)

- Reflecteer, creëer en behoud een veilige omgeving.

Grensoverschrijdend gedrag

Vraag een willekeurige sportvereniging of er grensoverschrijdend gedrag in de vereniging plaatsvindt en in 90% van de gevallen zal het antwoord “nee” zijn. Grensoverschrijdend gedrag is vaak een beladen onderwerp en komt helaas overal voor. Maar wat is nu grensoverschrijdend gedrag?

Grensoverschrijdend gedrag is gedrag waarmee de ander schade op fysiek, mentaal of emotioneel vlak wordt toegebracht. Vaak heeft grensoverschrijdend gedrag ook te maken met machtsmisbruik. Dit gedrag kan opzettelijk, maar ook onopzettelijk zijn. In een heleboel gevallen is dergelijk gedrag niet kwetsend bedoeld maar degene die ermee wordt geconfronteerd kan het als ongewenst en onaangenaam ervaren! Op dat moment is er sprake van grensoverschrijdend gedrag.

De vier meest voorkomende vormen van grensoverschrijdend gedrag zijn pesten, ongewenst seksueel gedrag, discriminatie en fysiek/verbaal geweld. Dat vraagt om een actieve aanpak, gelukkig zijn er informatie en tips te vinden.

Communiceren

Met communicatie over sportiviteit en respect creëer je draagvlak. Je laat zien waar je als vereniging voor staat, je schept duidelijkheid over gewenst en ongewenst gedrag en je kan mensen echt in beweging krijgen. Waar je vereniging zich duidelijk profileert op het gebied van sportiviteit en respect, heeft dit vaak een gunstig effect op het ledenaantal en je relatie met deze leden.

Signaleren en sanctioneren

Het is voor elke vereniging belangrijk zicht te hebben op het gedrag van de eigen leden. Zo kun je gerichte maatregelen treffen. Je kunt mensen aanspreken als je grensoverschrijdend gedrag signaleert of preventieve maatregelen nemen. Maar als bestuurder zie je niet alles wat gebeurt op de vereniging. Je bent niet bij elke uitwedstrijd aanwezig en ook kan je niet zien wat er in de kleedkamer gebeurt. Een intern meldingsformulier kan dan uitkomst bieden.

Met een meldingsformulier kunnen leden op een gemakkelijke manier incidenten melden. Zorg dat het meldingsformulier bekend is onder de leden en vertel de noodzaak hiervan. Zorg dat de mogelijkheid om een melding te maken altijd vertrouwelijk is. Hang dus geen brievenbus in de kantine op, maar zorg voor een online formulier of een afgeschermde plek waar fysieke formulieren naar toe kunnen worden gebracht/gestuurd. Het voorbeeldmeldingsformulier kan verenigingen inspireren om een eigen formulier te maken.

De NBB moedigt verenigingen aan om een eigen sanctiebeleid te maken. Verenigingen bepalen zelf of het wenselijk om dit ook daadwerkelijk te doen. Het helpt om open en transparant te communiceren over grensoverschrijdend gedrag en om vooraf de eventuele sancties duidelijk te maken. Het voorbeeldsanctiebeleid kan verenigingen inspireren om een eigen sanctiebeleid op te zetten.