Die vijfentwintigste HNBT gaat er hoe dan ook komen

Zonder de coronacrisis zou Prak de vrijdag aan het begin van het HNBT een ‘rondje langs de velden’ hebben gemaakt. De dag voordat het toernooi in volle hevigheid losbarst, gebruikt Prak altijd om een kijkje te nemen bij de jeugdclinics, nog even de hotels waar de teams verblijven te bezoeken en ’s avonds met zijn team van vrijwilligers de laatste zaken door te nemen voor de coachclinic en de jeugdtoernooien U20 en U14.

Als we op Goede Vrijdag bellen met de 61-jarige Prak zit hij thuis in zijn pyjama en niet in een Groningse sporthal. “Ik ben al twee weken ziek, de griep. En dat met dit prachtige weer. Dat is me de afgelopen dertig jaar nog nooit overkomen. Corona? Ik weet het niet. Gelukkig gaat het weer de goede kant op. Je zou het een geluk bij een ongeluk kunnen noemen, maar ik had toch liever gezien dat we met zijn allen nu heel druk bezig waren met de vijfentwintigste HNBT.”

Toen de Nederlandse Basketball Bond op 12 maart besloot de competities stil te leggen, hakte het organisatiecomité van de HNBT meteen de knoop door om het toernooi dit jaar te cancelen. Prak: “Het begon met de ploeg van Tianjin, een Chinese stad van twaalf miljoen inwoners waar Groningen en stedenband mee heeft. Toen we door kregen dat zij problemen hadden om hier naar toe te reizen, dachten we al heel snel: dat moeten we niet willen. Laten we gaan kijken naar de wachtlijst met Europese ploegen. Maar nog voordat we daar aan toe kwamen, kregen we ook afzeggingen uit Tsjechië, Spanje en Ierland. Toen was het echt mis.”

Aan lokale media-aandacht geen gebrek. Bart Prak wordt geïnterviewd over het HNBT door RTV Noord. Op de grote foto links: het grote CSKA Moskou meldde zichzelf om mee te mogen doen.

Geen HNBT dus, geen vijfentwintigste editie in 2020. Het voelt dubbel voor Prak. “De gezondheid staat voorop. Ik zit zelf in het onderwijs en ik ben mantelzorger voor mijn moeder van 92, dan weet je dat andere zaken voorgaan. Maar we hadden heel graag de vijfentwintig in één rit vol gemaakt, want er waren vanwege het jubileum allerlei extra’s geregeld. Nood breekt wetten, zo is het nou eenmaal. En met de scholen die dicht gingen, zou het voor ons ook heel moeilijk zijn geworden. De praktijkschool waar ik werk, is tijdens het HNBT het kloppend hart waar de vrijwilligers en teams samenkomen, waar wordt gekookt, gegeten en alles wordt geregeld. Dan hadden we op zoek moeten gaan naar een alternatieve locatie en dan ben je zo duizenden euro’s verder.”

Het Holland Nordic Basketball Tournament bestaat dus al vijfentwintig jaar. En Prak was er vanaf begin bij betrokken. “Het is begonnen met de toenmalige ploeg van Donar die in 1995 een trip naar Mexico zou gaan maken, waar geld voor nodig was. Toen zijn er allerlei initiatieven genomen, zoals auto’s wassen, maar ook de organisatie van een aantal toernooien, waaronder een jeugdtoernooi met zes teams. Dat bleek uiteindelijk het enige toernooi te zijn dat geld opleverde. Omdat we het zo leuk vonden, is toen besloten er een jaarlijks evenement van te maken, maar dan wel een heel sterk jeugdtoernooi op hoog niveau. En dan mocht het zelfs geld kosten, als we er maar iets leuks voor terug zouden kunnen geven aan de mensen.”

Het is een understatement om te stellen dat de initiatiefnemers dat aardig is gelukt. Met Prak als boegbeeld op de achtergrond is het HNBT uitgegroeid tot een jaarlijks terugkerend internationaal jeugdtoernooi van topniveau, voor clubteams en nationale selecties uit Europa en Azië. Op het lijstje met deelnemende ploegen de afgelopen 24 jaar prijken teams als Bayer Leverkussen, de befaamde Sabonis Basketball Academy en CSKA Moskou, winnaar van het HNBT in 2015. Dairis Bertans van het Letse Valmeira, MVP in 2010, speelt nu in de EuroLeague bij het Russische Khimki. En de MVP van 2012, Litouwer Lukas Lekavicius, heeft inmiddels de Sabonis Basketball Academy verruild voor het eerste team van Zalgiris Kaunas. NBA-speler Isaiah Hartenstein, de Duitse Amerikaan die nu deel uitmaakt van de organisatie van de Houston Rockets, deed in 2015 mee aan het HNBT met de Artland Dragons uit Duitsland.

Het rijtje winnaars in 24 jaar HNBT bevat klinkende namen, zoals BCM Orli Prostejov uit Tsjechië, winnaar in 2017 en 2018.

Het steekt Prak enigszins dat het HNBT in Nederland niet dezelfde erkenning krijgt als in het buitenland. “Als een grote Europese club als CSKA Moskou zichzelf aanbiedt, dan heb je met elkaar toch wel wat neergezet. CSKA kwam zelfs terwijl er kort daarvoor een speler in de selectie was overleden. Ze wonnen de twintigste editie, dat werd een erg emotioneel moment. En toen we de ploeg van Tianjin aan vier Chinese websites hadden gelinkt, hadden we ineens 86 miljoen hits. De Aziatische route levert ons veel bekendheid over de grens op.”

Aan hoogtepunten geen gebrek bij Prak. “Ik herinner me ook een keer het moment dat tijdens het eten spelers uit China en Libanon met kinderen en vrijwilligers op de foto gingen. Al die verschillende culturen, daar gebeurde iets heel speciaals. Op een of andere manier wordt het HNBT in Nederland minder gezien, terwijl we in het buitenland al voor een enorm archief aan beeldmateriaal hebben gezorgd. We hebben onze sporen verdiend, zetten een goed product neer. Ik zou het liefst elk jaar een jeugdselectie van de Orange Lions in het deelnemersveld hebben. Hopelijk is de NBB daar in de toekomst voor te porren. Het HNBT biedt een mooi podium met sterke teams.”

Als Prak het HNBT in één woord moet samenvatten is dat saamhorigheid. “Dat zie je terug als op zaterdag na de coachclinic alle coaches samenkomen, maar ook bij de 140 vrijwilligers die vier dagen lang met een glimlach op hun gezicht hun taak uitvoeren. Dat krijgen we van de deelnemende teams vaak terug: het plezier dat er af spat. Dat hebben we met zijn allen toch maar mooi voor elkaar gekregen in al die jaren. En nu helpen al de kinderen mee van vrijwilligers van het eerste uur, mooi om te zien.”

De praktijkschool waar Bart Prak werkt, is tijdens het HNBT het zenuwcentrum van het toernooi.

Die 25ste keer gaat er hoe dan ook komen. Prak: “We hebben al gesproken met sponsors en subsidieverstrekkers en iedereen snapt het besluit dat we hebben moeten nemen. Alle bedrijven schuiven hun bijdragen – in geld of natura – door naar volgend jaar. Als je dat hoort, krijg je daar als organisatie een goed gevoel van. Daar straalt vertrouwen en waardering uit.”

En Prak zelf? Plakt hij er nog eens 25 jaar aan? “Ik ben 61, maar zo voel ik me nog niet. Er zijn nu wel wat jongere gasten die om me heen bezig zijn en meekijken. Het is toch de bedoeling het stokje in de toekomst een keer over te geven. Voor zover dat lukt, want ik heb een enorm netwerk opgebouwd aan sponsors en teams van over de hele wereld. Het is een stuk lastiger om dat over te dragen dan de operationele gang van zaken.”