Door Marcel de Jong
Oekraïne is op vrijdag 11 november a.s. om 19.00 uur in Almere (er zijn nog kaarten) de volgende tegenstander van de Orange Lions in de tweede fase van de kwalificatie voor de FIBA World Cup 2023. In Oekraïne, nog altijd verwikkeld in een oorlog met Rusland, komt de competitie weer op gang, zonder publiek. In Kiev, één van de twee speelsteden, maakte oud-international Sander van der Holst (45) ooit zijn debuut voor het Nederlands team. ,,Als je nu beelden ziet van bommen die daar neervallen, komen bij mij flarden terug van hoe het daar was.’’
Op een ijskoude woensdagavond in december 1996 – twee weken voor de laatste Elfstedentocht – mocht Sander van der Holst als 19-jarige in zijn eerste interland starten in Kiev. ,,We speelden in een hele grote hal. De Oekraïners waren beter en sneller. Hun handelingssnelheid lag hoger dan ik gewend was. Bij balverlies waren ze in een paar keer passen aan de overkant en scoorden ze met een open driepunter uit de hoek. Het bleek tijdens de wedstrijd al snel een mission impossible te zijn. We verloren met een punt of veertig.’’
De einduitslag was 98-57. Inside kon Nederland beschikken over Geert Hammink, Mike Nahar en Marcel Huijbens. Van der Holst was de pointguard. ,,Voor mijn gevoel heb ik goed gespeeld. Ik kreeg de opdracht: niet te veel risico nemen. Ik schoot één keer. Toen zeiden de anderen: dat kun je beter niet meer doen. Geef maar inside.’’
Dat Van der Holst mocht aantreden voor Oranje verraste hem. Hij was net drie maanden bezig aan zijn eerste eredivisieseizoen, bij Finish Profiles Astronauts in Amsterdam. ,,Dat ging heel lekker.’’ De zomer ervoor was hij met bondscoach Toon van Helfteren en Jong Oranje op pad geweest. Van Helfteren ging het grote Oranje verjongen en koos toen voor de guard die het nu als rookie zo goed deed.
,,Kiev zag er toen nog echt uit als een stad uit het Oostblok. Rijen op het vliegveld, ze controleerden alles. In de stad was het grijs, veel armoede. Een groot hotel, waar ze als teken van welvarendheid heel veel stookten, maar geen wc-papier hadden. Douchen in de gym. ’s Ochtends bij het ontbijt merkte ik dat mijn teamgenoten ervaring hadden. Er was geen fatsoenlijk ontbijt. Zij hadden zelf eten meegenomen, van crackers tot pasta. Ik had niets bij me. Bij elke maaltijd bleef het schaaltje met dezelfde tomaat en komkommer onaangeroerd op tafel staan. Dat was de groente.’’
Het was de eerste keer dat Nederland aantrad in Kiev. De tweede maal was zes jaar later. Opnieuw was Van der Holst erbij, nu onder coach Glen Pinas. Ook deze keer was er een nederlaag: 88-62. ,,Kiev zag er al moderner uit, de leefomstandigheden waren beter. En als je dan nu die bommen in Kiev ziet. Je kunt je niet voorstellen dat hele straten platliggen. Je ziet het op tv, maar echt beseffen doe je het pas als je er middenin zit. Als je daar straks geen stroom en energie meer hebt en je weet hoe koud de winter daar kan zijn. Het is echt verschrikkelijk. Ik zie dan weer flarden van Kiev in mijn herinneringen terugkomen. Die eerste wedstrijd is mij natuurlijk altijd bijgebleven. Zo’n debuut is heel bijzonder. Daar heb ik dit jaar wel weer even aan teruggedacht.’’
Van de acht eerdere ontmoetingen tegen Oekraïne won Nederland alleen de laatste, met 70-65 in juli 2017 op het toernooi in het Italiaanse Trento. Ook daar was Van der Holst bij, als assistent van coach Van Helfteren. ,,We hebben toen heel goed gespeeld. Heel fysiek. Verdedigend zat het goed in elkaar. We kregen complimenten van de Oekraïners.’’
Waar Nederland tijdens het afgelopen Europees Kampioenschap na de eerste ronde afhaakte, haalde Oekraïne wel de laatste zestien. Zeven van hun twaalf spelers kwamen uit in de nationale competitie die nu weer op aangepaste wijze start. In de WK-kwalificatiepoule waarin Nederland en Oekraïne elkaar treffen zijn de Orange Lions zo goed als uitgeschakeld. Oekraïne mag voor een vervolg niet meer verliezen.
Wint het door oorlog getroffen land dan bezorgt het Nederland de twintigste nederlaag op rij, een ongekende reeks. Toch wil Van der Holst dit wel nuanceren. ,,Ik heb begin deze eeuw ook veel nederlagen met het Nederlands team meegemaakt. Er zat echt de klad in. We speelden niet zoals nu tegen toplanden als Frankrijk en Spanje. Het spelpeil van het Nederlands team ligt echt hoger dan twintig jaar terug. Een losing streak is nooit goed, maar het is anders dan toen.’’
Dat interim-bondscoach Radenko Varagic nu niet kiest voor succes op korte termijn maar nieuwe spelers inpast, is volgens Van der Holst logisch. ,,Het is goed om nu door te selecteren.’’
Zelf laat Van der Holst de basketball als speler alweer een tijdje rusten. ,,Eén keer per week train ik mijn zoontje.’’ Al is dat vanwege een vervelende hernia momenteel niet mogelijk.
In zijn dagelijks werk en in zijn vrije tijd blijft sport een grote rol spelen. Hij werkt bij Kiwa ISA Sport, een instituut dat sportaccommodaties test en keurt. Daarnaast is hij voorzitter van NL Sporter, de belangenorganisatie voor topsporters, en bestuurslid van de Europese evenknie EU Athletes. ,,Ik vind het van belang dat sporters gehoord worden. Dan krijg je betere besluiten voor de sport.’’
Al die sporters in binnen- en buitenland gunt hij hetzelfde plezier dat hij er zelf ook aan beleefd heeft. ,,Ik ben trots op wat ik allemaal heb mogen meemaken. De interlands, kampioenschappen, de Europa Cup. Zo’n debuut als in Kiev. Dat is allemaal heel bijzonder. Winnen is heel leuk, maar de ervaringen en ontmoetingen neem je voor de rest van je leven mee.’’
Foto's: Christian Aarts en NL Sporter
Deze website maakt gebruikt van cookies. Bekijk onze privacy verklaring.
Stay up to date!
Abonneer je op onze nieuwsbrieven
Het laatste event news en insider informatie voor scheidsrechters en coaches.
Kies je nieuwsbrief