Luisterend oor of doorverwijzende hulp: VCP’ers moeten het allebei kunnen zijn

Chris van Dam kwam er tijdens zijn studie ‘Bewegingswetenschappen’ achter dat hij de psychologische kant van sport interessant vind. Hij zocht naar manieren sporters daarbij te ondersteunen en kwam via zijwegen als vertrouwenspersoon bij de Biljart- en later ook Karate Bond terecht. “Dat zijn relatief kleine bonden, met weinig incidenten. Ik heb toen aangegeven klaar te zijn voor méér cases. Toen kwam de vacature bij de NBB voorbij.”

In tegenstelling tot Chris is Ivy Critchlow wel een echter basketballer. Ze speelde zelf, heeft basketballende dochters en ging als Team Manager verschillende zomers mee met U16- en U20 meidenteams. “Het verbaasde me toen dat er niemand mee ging waar die meiden bij terecht kunnen als er psychisch iets aan de hand was”, zegt ze. “Bij rolstoelbasketballers zie je dat wel al lang.” Toen iemand haar op de vacature wees kon ze dan ook niet anders dan reageren: “Als je zo lang aangeeft dat je vindt dat die persoon er moet zijn, moet je ook instappen als die kans er is.”

Wat maakt een goede VCP’er?

Die vraag is niet gemakkelijk beantwoord. Volgens Chris moet je vooral een verhaal aan kunnen horen, zonder te oordelen. “Als er in mijn vriendengroep iets gebeurt, ben ik vaak Zwitserland”, lacht hij. “Ik word niet zo snel meegetrokken, kan neutraal blijven en richting een oplossing denken.” Ivy herkent zich daar in: “Ik werk in een HR-functie in de zorg. Daar spreek ik ook vaak en lang met mensen. Je moet oprechte interesse uitstralen, mensen moeten het gevoel hebben: met die persoon wil praten.”

Daarmee is misschien wel de belangrijkste rol genoemd die een Vertrouwens Contactpersoon in de meeste gevallen speelt: die van luisterend oor. Het is een vergissing te denken dat VCP’ers bij het eerste contact klaar zitten met een oplossing voor alle problemen. “Vaak is het verhaal doen genoeg”, zegt Ivy. “Als mensen zichzelf horen praten, komen ze vaak zelf achter de oplossing. Dan lopen ze tevreden weg.”

Serieuze incidenten

Maar die vlieger gaat niet altijd op. Bij ‘serieuze strafbare feiten’ heeft ook een VCP’er volgens Chris de plicht daar melding van te maken. “Maar in het begin van een gesprek maak je wel duidelijk: alles wat wij hier doen, doen we samen. Maar de regie blijft bij jou, de melder van het incident.” De VCP’ers zullen alleen, zodra een casus buiten hun bevoegdheid ligt, een doorgeefluik zijn. “Soms is de boodschap: dit moet naar een ander instituut. Een tuchtcommissie, of zelfs de politie.”

De Nederlandse Basketball Bond heeft zo’n 50.000 leden en dan is het haast een gegeven dat er incidenten plaatsvinden. “Liefst zo min mogelijk”, zegt Ivy, “maar áls er iets is moeten wij dat zien. Als de inbox leeg blijft, wijst dat misschien op een angstcultuur waarin niets gemeld wordt.” De vraag waar je als Vertrouwens Contactpersoon op hoopt, minder of méer cases, is dus niet zo gemakkelijk als hij lijkt. Ivy: “Uiteindelijk moeten mensen gewoon goed met elkaar omgaan. Dan zouden de meldingen moeten dalen.”

Ik wil een incident melden. En nu?

Chris en Ivy zijn samen met Raisa, die de functie al langer bekleedt, de VCP’ers van de NBB. Je kunt contact met hen alle drie opnemen via vcp@basketball.nl, maar ze ook individueel bereiken. Hun (korte) achtergrondverhalen en contactgegevens staan op de speciaal daarvoor ingerichte pagina. Die vind je hier. Op deze pagina vind je óók voorbeelden van waar een VCP’er wél of niet de aangewezen persoon voor is.